به نقل از «جام جم آنلاین»

بارش‌هایی که هدر می‌رود | سیل زندگی ۵۵ میلیون نفر را تهدید می‌کند

تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۳۰۲۰۷

به گزارش جام جم آنلاین، بارش‌های پاییزی امسال شروع شده است و براساس ‌گزارش‌های سازمان هواشناسی امسال بارش‌ها در برخی مناطق کشور بیش از حد نرمال خواهد بود. با این حال به نظر می‌رسد که نمی‌توان از این بارش‌ها برای بهبود منابع آب کشور آن طور که باید استفاده کرد، زیرا بی‌توجهی به ‌مدیریت جامع حوضه آبخیز سبب شده است که بخش قابل توجهی از بارش‌های کشور هدر برود یا به سیلاب بدل شود و خسارات جانی و مالی زیادی را به کشور تحمیل کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فراموش شده مانند مدیریت جامع حوضه آبخیز

چنانچه سرنخ آسیب‌هایی را که سیلاب به کشور تحمیل می‌کند، دنبال کنید به این نتیجه می‌رسید که در کشورمان به مدیریت جامع حوضه آبخیز توجهی نمی‌شود و یا عملیات‌های آبخیزداری به شکلی استاندارد اجرایی نمی‌شود و مانند سدسازی‌های بی‌رویه و غیر اصولی سبب نامناسب‌تر شدن منابع آبی کشور می‌شود.

هوشنگ جزی، مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در پاسخ به این پرسش که آیا امسال می‌توان از بارش‌های مناسبی که پیش‌بینی شده است، استفاده بهتری کرد؟ به جام جم آنلاین می‌گوید: با توجه به اینکه به نسبت سال‌های گذشته کار بیشتری در کشور انجام نشده است، نمی‌توان ادعا کرد که برای مهار روان‌آب‌ها آمادگی بیشتری پیدا کرده‌ایم.

‌آن طور که او توضیح می‌دهد در بسیاری از مناطق کشور امکان عملیات آبخیزداری وجود دارد. اما برای این مهم اقدامی انجام نشده است.

این درحالی است که هزینه‌های اجرای عملیات‌های آبخیزداری نیز نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده است و نبود اعتبار بیش از  گذشته مدیریت منابع آب کشور را با مشکل رو به رو کرده است.‌

مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره اینکه برخی کارشناسان ادعا می‌کنند که عملیات‌های آبخیزداری در کشورمان به درستی اجرا نمی‌شود نیز می‌گوید:‌ به طور کلی‌ فقط عملیات سازه‌ای و اجرایی نمی‌تواند سبب کنترل روان آب و سیلاب‌ها شود، زیرا آبخیزداری به معنای مدیریت جامع حوضه آبخیز است و این مهم در کنار منابع مالی به اقدامات دیگری نیز نیاز دارد. برای نمونه باید از ظرفیت جوامع محلی و بخش خصوصی نیز بدرستی استفاده کرد.

‌به گفته او مدیریت جامع حوضه آبخیز در گرو ‌ اقدامات نرم افزاری، استفاده از ظرفیت  جوامع محلی و بخش خصوصی نیز هست زیرا باید از  پروژه‌های آبخیزداری به شکل مناسبی نگهداری شود.

‌ جزی ادامه می‌دهد: در واقع نباید فقط اعتبارات لازم را برای ساخت سازه‌های آبخیزداری هزینه کنیم. باید به تمام ابعاد آبخیزداری توجه کرد و مانع تغییر کاربری اراضی نیز شد. برای نمونه اگر در بالا دست حوضه آبخیزداری‌ عملیات معدنکاوی انجام شود سبب پر شدن سازه‌های آبخیزداری می‌شود.

فرسایش آبی در 125 میلیون هکتار از اراضی کشور

در این بین کارشناسان تاکید می‌کنند که بخش قابل توجهی از اراضی کشور تحت فرسایش آبی‌ قرار دارد و جمعیت قابل توجهی در این مناطق ساکن هستند.

مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در پاسخ به این پرسش که چه میزان از اراضی کشور به عملیات آبخیزداری نیاز دارد؟ به جام جم آنلاین می‌گوید: حدود 125 ‌میلیون هکتار از اراضی کشور تحت فرسایش آبی قرار دارد و حدود دو سوم از این مقدار تحت خطر سیلاب نیز قرار دارد.

آن طور که او توضیح می‌دهد خاک مناطقی که تحت فرسایش آبی‌ قرار دارد با بارش باران ‌شسته ‌و در پشت سدهای کشور جمع می‌شود.

نگران کننده‌تر اینکه جمعیت قابل توجهی از جمعیت کشور در مناطقی ساکن هستند که تحت فرسایش آبی‌ قرار دارد. مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در این باره عنوان می‌کند: حدود 55 میلیون نفر از جمعیت کشور ما در مناطق تحت تاثیر سیل زندگی می‌کنند و بیشتر این مناطق شرایطی بحرانی دارد.

‌جزی در پاسخ به این پرسش که در چه میزان از  125 میلیون هکتار اراضی کشور که تحت فرسایش آبی قرار دارد،  عملیات آبخیزداری انجام نشده است؟ می‌گوید: تقریبا در ‌دو سوم از این اراضی کاری انجام نشده است.

کاهش 70 درصدی خسارت سیلاب

مدیریت جامع حوضه آبخیز در کنار بهبود شرایط منابع آب کشور خسارات ناشی از سیلاب و تبخیر آب را نیز کاهش می‌دهد.

مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در پاسخ به این پرسش که با اجرای هر هکتار عملیات آبخیزداری استاندارد چه میزان منابع آب حفظ می‌شود؟ عنوان می‌کند: بررسی‌ها نشان می‌دهد با اجرای هر هکتار عملیات آبخیزداری به طور میانگین حدود 700 متر مکعب در هکتار آب قابلیت نفوذ پیدا می‌کند و به این شکل سیلاب نیز کنترل می‌شود و میزان تبخیر آب نیز کاهش می‌یابد. ‌

مدیر کل پیشین دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور درباره اینکه عملیات آبخیزداری  چقدر خطر سیلاب را کاهش می‌دهد؟ می‌گوید: بررسی‌ها نشان می‌دهد که عملیات آبخیزداری سبب کاهش 70 درصدی خسارات در سیلاب‌های شدید می‌شود.‌

آن طور که او توضیح می‌دهد با مدیریت جامع حوضه آبخیز می‌توان فرسایش را نیز کنترل کرد.

جزی ادامه می‌دهد: با اجرای هر هکتار عملیات آبخیزداری فرسایش نیز حدود 9 تن در هکتار در سال کاهش پیدا می‌کند. این درحالی است که میانگین ‌ فرسایش کشور در ما حدود 15.4 تن در هکتار در سال است. به عبارت دیگری هر سال‌ حدود 350 میلیون مترمکعب خاک وارد سدهای کشور می‌شود.

به گفته جزی به طور میانگین هر سال 1.8 برابر مخزن سد کرج خاک وارد سدهای‌ کشور می‌شود ما مخازن سدهای خود را از دست می‌دهیم.‌

به این ترتیب باید تاکید کرد که بی‌توجهی به مدیریت جامع حوضه آبخیز در کشور هر سال هزینه‌های ‌جانی و مالی زیادی به کشور تحمیل می‌کند. این درحالی است که شرایط منابع آب کشور نیز مناسب نیست و کشور سال‌هاست که با انباشت خشکسالی رو به رو است.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: مدیریت جامع حوضه آبخیز آبخیزداری سیلاب بارش باران منابع آب محیط زیست مهدی آیینی مدیریت جامع حوضه آبخیز پاسخ به این پرسش عملیات آبخیزداری تحت فرسایش آبی انجام نشده منابع آب کشور اراضی کشور قابل توجهی آن طور بارش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۳۰۲۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مهار ۱۷ میلیون متر مکعب رواناب در سازه های آبخیزداری خراسان جنوبی

علیرضا نصرآبادی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: بعد از باران‌هایی که در اردیبهشت ماه در خراسان جنوبی باریدن گرفت و در برخی مناطق منجر به سیلاب شد، یکی از سوالات دغدغه مندان حوزه منابع طبیعی بحث مهار رواناب‌ها بوده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: طبق آخرین آمار و بررسی‌ها با توجه به سیلاب در اردیبهشت ماه تا به امروز ۱۷ میلیون متر مکعب رواناب در سازه‌های آبخیز داری خراسان جنوبی مهار شده است.

نصرآبادی ادامه داد: از این میزان یک میلیون متر مکعب آب در سازه‌های آبخیزداری شهرستان بیرجند ذخیره شده است.

وی با اشاره به اینکه در مجموع در سال آبی جاری که از مهرماه ۱۴۰۲ شروع شده است تاکنون حدود ۲۵ میلیون مترمکعب آب در سازه‌های آبخیزداری خراسان جنوبی مهار شده است، گفت: بی شک این باران‌ها برای خراسان جنوبی برکت و رحمت به همراه خواهد داشت.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی در پاسخ به این سوال که آیا سیلاب به سازه‌های آبخیزداری خراسان جنوبی خسارت وارد کرده است یا خیر اظهار کرد: این سیلاب به سازه‌ها آبخیزداری و مناطقی که برنامه‌های آبخیزداری اجرا می‌شود خسارت وارد نکرده است ولی به مناطق دیگر خسارت‌هایی را به وجود آورده است.

کد خبر 6090532